Ryszard Lipczuk

Wykład monograficzny

Filologia germańska z dodatkowym językiem obcym

II Rok 20018/19, semestr  zimowy

 

Einheimische Wörter (Erbwörter) vs. Entlehnungen im Deutschen und Polnischen. Fremdwort - Lehnwort, Lehnübersetzung, Lehnübertragung, Lehnbedeutung, Fremdwortbildung, hybride Bildungen.    Arten der fremdwortbezogenen Wörterbücher: (erklärende) Fremdwörterbücher, Verdeutschungswörterbücher und erklärend-verdeutschende Wörterbücher.

Der Fremdwortpurismus in  Deutschland und Polen. „Die Fruchtbringende Gesellschaft“ (17. Jh.), der Allgemeine Deutsche Sprachverein (gegründet 1885).  Deutsche Schriftsteller und das Fremdwort. Das Problem der Anglizismen  im Deutschen und Polnischen. Ersetzung der Fremdwörter durch einheimische Ausdrücke: Verdeutschungswörterbücher und erklärend-verdeutschende Wörterbücher, u.a. J. H. Campe (1801), . Niedźwiedzki (1917).

„Falsche Freunde des Übersetzers“ (Tautonyme) und Internationalismen. Semantische Relationen im Bereich der Tautonyme (Privativität, Inklusion, Äquipollenz usw.). Fehler in deutsch-polnischen Wörterbüchern. Geflügelte Worte in Wörterbüchern

Literatur

Lipczuk, R. (1990):  Mały słowniktautonimówniemiecko-polskich, WSiP:  Warszawa.

Lipczuk, R. (1992):  Internacjonalizmy a "fałszywi przyjaciele tłumacza", in: Kontakty języka polskiego z innymi językami na tle kontaktów kulturowych = Język a kultura, t.7 (red. J. Maćkiewicz, J. Siatkowski), Wrocław, 135-143.Auch online

Lipczuk, R./Bilut-Homplewicz, Z./Kątny, A./Schatte, Ch. (1995):    Niemiecko-polski słownik tautonimów,PWN: Warszawa.

Lipczuk R. (2000):  Problem internacjonalizmów - ze szczególnym uwzględnieniem wyrazów międzynarodowych w prawie handlowym, in: Problemy komunikacji międzykulturowej. Lingwistyka, translatoryka, glottodydaktyka, Warszawa, 265-278.

Lipczuk R. (2000):     Fałszywi przyjaciele tłumacza" w słownikach niemiecko-polskich, in: A. Kątny, K. Hejwowski (Red.), Problemy frazeologii i leksykografii. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Wydział Filologiczny Wszechnicy Mazurskiej Olecko, 16 - 17 czerwca 1999 rok, Olecko, 13 -21.

Lipczuk R. (2000):Bibliografia na temat "faux amis", in: A. Kątny, K. Hejwowski (ed.), Problemy frazeologii i leksykografii. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Wydział Filologiczny Wszechnicy Mazurskiej Olecko, 16 - 17 czerwca 1999 rok, Olecko, 175-200.

Lipczuk, R. (2007): Geschichte und Gegenwart des Fremdwortpurismus in Deutschland und Polen, Frankfurt a. M.

Lipczuk, R. (2007): Motive der Fremdwortbekämpfung, in: StudiaNiemcoznawcze. StudienzurDeutschkunde  XXXVI, Warszawa, 521-531.

Lipczuk  R. (2011):O słownikach wyrazów obcych, słownikach zniemczających i spolszczających, in: (Red.) B. Afeltowicz, J. Ignatowicz-Skowrońska, P. Wojdak, In silva verborum. Prace dedykowane Profesor Ewie Pajewskiej z okazji 30-lecia pracy zawodowej,  Szczecin, 205-216.

 

Lipczuk  R. (2013): Einige Anmerkungen  zu synchronischen  fremdwortbezogenenWörterbüchern des Deutschen,   in:  (Hg.) R. Lipczuk, K. Nerlicki, Synchronische und diachronische Aspekte der Sprache = Stettiner Beiträge zur Sprachwissenschaft, Bd. 5. Hamburg,  77-91.

 

Lipczuk  R. (2013): Fremdwortbezogene  Wörterbücher des Deutschen,  in: (Hg.) P. Chruszczewski  et al., Academic Journal of Modern Philology. Polska  Akademia Nauk. Oddział we Wrocławiu, Wrocław, 53-65(auchonline).

 

Lipczuk  R. (2014): Walka z wyrazami obcymi w Niemczech. Historia i  współczesność. Kraków.

Lipczuk, R. (2016): Słowniki zapożyczeń w Niemczech i w Polsce.Ostrava.https://konference.osu.cz/approval/doc/e-sbornik.pdf

Lipczuk, R. (2016):  Ist  Deutschland ein Land der Fremdwörterbücher?, in: E.Żebrowska et al. (red.)  Beiträge zur Germanistik, 1, 55-64.  www.sgp.edu.pl   (zakładka: publikacje)

Lipczuk, R. (2017):  Über einige Fehler in deutsch-polnischen Großwörterbüchern, in: R. Lipczuk, M. Lisiecka-Czop, K.-H. Ramers (Hg.), Sprache und Wörterbücher in Theorie und Praxis Lexikografische und textlinguistische Fragestellungen (Stettiner Beiträge zur Sprachwissenschaft 7), Hamburg, 93-104.

Lipczuk, R. (2018):  Geflügelte Worte in ein- und zweisprachigen Wörterbüchern, in: A. Gondek, A. Jurasz, J. Szczęk (Hg.), Einblicke und Rückblicke: Beiträge zur deutschen Phra-seologie und Parömiologie aus intra- und interlingualer Sicht. Bd. II, Hohengehren, 23-37.

Lipczuk, R. (2018):  Geflügelte Worte in Wörterbüchern. Eine Untersuchung zur deutschen und deutsch-polnischen Lexikografie, Dr. Kovač (Hamburg)(im Druck).

http://lipczuk.univ.szczecin.pl (materiały nt. puryzmu językowego)